CÂY ỚT, VỊ THUỐC QUÝ

Quả ớt là một loại gia vị không thể thiếu được trong mỗi bửa ăn hàng ngày. Nhưng lại là một vị thuốc chửa được nhiều bệnh.

Cây, quả ớt.

Quả ớt dùng làm thực phẩm vì chứaVitamin A,Vitamin C nhiều gấp 5-10 lẩn    hơn  cà chua vàcà rốt. Quả ớt có  vị  cay nóng  nhờ  vào chấtcapsaicin. Với không ít người, ớt là loại gia vị không thể thiếu trong các bữa ăn, giúp làm tăng cảm giác ngon miệng.

Tuy nhiên vì ớt có tính cay, tán, ôn nhiệt nên không thể ăn nhiều vì ăn nhiều dễ sinh đờm, động hỏa, sinh phong, hại mắt. Những người cao tuổi phần nhiều có biểu hiện công năng tạng phủ suy thoái, âm dương không cân bằng, trong đó số đông là âm hư,  huyết hư, khi ăn các thức ăn cay như ớt  rất dễ bị tổn thương âm và động huyết. Nhất là đối với người âm hư, dương cao, đầu váng, mắt hoa, trong lòng phiền nhiệt, họng khô lưỡi táo, ra mồ hôi trộm về ban đêm cần phải kiêng dùng. Ăn quá nhiều thức cay như ớt còn có thể làm tinh thần không phấn chấn, đúng như sách Nội kinh đã nói: “Vị mà quá cay thì gân mạch bì chùn, tinhthần tàn lụi”, “ăn quá nhiều chất cay thì gân rút mà móng khô”. Điều đó nói rõ, ăn quá nhiều vị cay như ớt có thể làm cho âm của gan và thận hư, dương của gan lên cao, nghiêm trọng thì có thể xuất hiện các biến chứng của bệnh phong của gan làm động bên trong, gân mạch bị thương tổn

Nhưng theo y học hiện đại, quả ớt có rất nhiều ích lợi cho sức khỏe. Chất capsicain trong ớt kích thích não bộ sản xuất ra chất endorphin, một morphin nội sinh có tác dụng giảm đau, đặc biệt có ích cho người bị viêm khớp mạn tính và ung thư. Ớt cũng giúp ngăn ngừa bệnh tim nhờ một số hoạt chất giúp máu lưu thông tốt, tránh tình trạng đông vón tiểu cầu. Ngoài ra, trái ớt còn giúp ngăn ngừa tình trạng huyết áp tăng cao. Một số nghiên cứu cho thấy, các loại ớt vỏ xanh, trái nhỏ có hàm lượng capsaicin cao hơn

Theo y học cổ truyền, ớt vị cay, nóng, có tác dụng tán hàn, tiêu thực, giảm đau... Dân gian thường dùng nó để chữa đau bụng do lạnh, tiêu hóa kém, đau khớp, dùng ngoài chữa rắn rết cắn. Dưới đây là một số bài thuốc Nam thông dụng có ớt:

- Chữa ăn uống kém tiêêu do ung thư: Ớt 100 g, hắc đậu xị 100 g, tán bột ăn hằng ngày.

- Chữa ăn uống chậm tiêu: Ớt trái dùng làm gia vị, ăn hằng ngày.


- Chữa đau dạ dày do llạnh: Ớt 1-2 quả, nghệ vàng 20 g, tán bột uống ngày 2-3 lần.

 

- Đau bụng kinh niên: Rễ cây ớt, rễ chanh, rễ hoàng lực mỗi thứ khoảng 10 g. Sao vàng, sắc uống ngày 1 thang.

 

- Chữa đau thắt ngực: Ớt 2 quả, đan sâm 20 g, nghệ đen 20 g. Sắc uống ngày 1 thang.

 

- Chữa đau lưng, đau khớp: Ớt chín 15 quả, lá đu đủ 3 cái, rễ chỉ thiên 80 g. Tất cả đem giã nhỏ, ngâm cồn với tỷ lệ 1/2, dùng để xoa bóp, sẽ mau khỏi

 

- Giảm đau do ung thư, đau khớp: Ăn 5-10 g ớt mỗi ngày

.

- Chữa khản cổ: Dùng ớt làm thuốc súc miệng (dưới dạng cồn thuốc).

- Chữa trúng phong cắn răng: Giã nhỏ lá ớt (loại ớt chỉ thiên quả nhỏ), thêm nước và ít muối, rót đổ vào miệng người bệnh, còn bã đắp vào răng sẽ tỉnh.

- Chữa bệnh chàm (eczemma): Lá ớt tươi 1 nắm, mẻ chua 1 thìa. Hai thứ giã nhỏ, lấy vải sạch gói lại, đắp lên nơi bị chàm đã rửa sạch bằng nước muối.

- Chữa bệnh vảy nến: Lá ớt 1 nắm to (sao chín nhưng không cháy), tinh tre đằng ngà 1 bát, lá sống đời 7-9 lá, thiên niên kiện khoảng 300 g. Tất cả cho vào nồi với 2 lít nước, đun sôi kỹ, uống dần thay nước chè, uống chừng 3 ấm là khỏi.

- Chữa mụn nhọt: Lá ớt giã nát với ít muối, dùng đắp vào nhọt đang mưng mủ, sẽ bớt đau nhức, dễ vỡ mủ, mau lành.

-Chữa bệnh chàm, có thể lấy lá ớt tươi một nắm, mẻ chua 1 thìa; hai thứ giã nhỏ, lấy vải sạch gói lại, đắp lên nơi bị chàm đã rửa sạch bằng nước muối. Làm 5-7 lần là khỏi.

- Chữa rụng tóc: Ớt trái 100 g, ngâm với rượu trắng trong 10-20 ngày. Dùng rượu này bôi lên da đầu, có tác dụng kích thích mọc tóc.

- Chữa rắn rết cắn: Lá ớt giã nhỏ, đắp vào vết thương cho đến khi hết đau nhức thì bỏ đi. Ngày đắp 1-2 lần cho đến khi hết đau. Thường chỉ 15-30 phút thì hết đau.       

 

Tác giả bài viết: BS. QUÁCH TUẤN VINH