KHẮC PHỤC "VỌT BẺ"
- Thứ ba - 24/12/2013 14:49
- |In ra
- |Đóng cửa sổ này
Vận động viên thể thao, thanh niên, phụ nữ mang thai… là những nhóm người hay bị “vọp bẻ” (chuột rút) nhất. Có nhiều nguyên nhân gây ra “vọp bẻ” và cách khắc phục như sau:
- Do thiếu calcium, magnesium và kalium, nguyên nhân này thường gặp ở người có thai, cho con bú, hay ở trẻ trưởng thành (do trong khẩu phần ăn không đủ các chất này). Để khắc phục, chỉ cần bổ sung các chất trên là được.
Lưu ý: nên bổ sung từng thứ một. Chẳng hạn nếu thiếu cả calcium và magnesium thì bổ sung magnesium trước rồi bổ sung calcium sau vì calcium làm giảm sự hấp thụ magnesium. Ngoài ra “vọp bẻ” còn do ứ đọng acid lactic (do vận động quá mức, cung cấp thiếu nước hay do dùng thuốc làm cho chuyển hóa bị rối loạn).
- Do sự lão hóa hệ thần kinh, hệ cơ hay hệ mạch, thường xảy ra với những người lớn tuổi. Cách khắc phục là vừa bổ sung calcium, magnesium và kalium vừa bổ sung các chất có lợi cho hệ thần kinh cơ và hệ tuần hoàn. Thường dùng nhất là vitamin B1 uống, liều cao hay vitamin B6 (phối hợp sẵn trong viên magnesium – B6).
- Do hoạt động thái quá của hệ thần kinh cơ bắp, một số hoạt động kiềm chếhệ thần kinh trung ương bị mất (do quá mệt mỏi hay lạm dụng thông tin phản hồi của cơ bắp). Chẳng hạn như tập luyện căng thẳng lâu trong một tư thế, trong một điều kiện bắt buộc khác với bình thường (như lạnh đột ngột). Điều này hay xảy ra với vận động viên và cách phòng chữa vọp bẻ ở họ cũng có khác: cần có thời gian làm duỗi cơ 5 – 10 phút trước lúc khởi động, mang trang bị đúng (như dùng loại giày thích hợp), dùng đủ nước (thiếu nước sẽ gây tích lũy acid lactic), khi bơi lội hay bị “vọp bẻ” ở ngón chân (nên khởi động cho ấm, vào nước từ từ bằng vận động chậm). Khi bị “vọp bẻ” thì ngừng ngay hoạt động, nếu được có thể kéo duỗi cơ từ 15 – 20 giây cho đến khi cơ giãn hoàn toàn. Sau khi bị vọp bẻ nên nghỉ luyện tập khoảng 1 giờ để cơ bắp và hệ thần kinh trung ương đủ hồi phục. Xoa dầu, làm nóng vùng vọp bẻ trong vài phút để làm giãn cơ.
Vì nguyên nhân rất nhiều, tốt nhất cháu nên đi khám ở bác sĩ chuyên khoa nội. Nếu chưa có điều kiện đi khám ngay, có thể mua calcium và magnesium dùng tạm. Liều như sau: calcium corbière 10 ml: lần uống 1 ống, ngày uống 2 lần, uống sau ăn sáng và sau ăn trưa, dùng trong 15 ngày (liều cho người lớn); magnesium – B6 lần uống 1 viên, ngày 3 lần, cũng dùng trong 15 ngày (thuốc này uống kèm có tác dụng làm tăng hấp thu calci). Lưu ý là những người có bệnh sỏi thận hoặc một số bệnh lý đặc biệt phải hạn chế calci thì phải thận trọng.
Lưu ý: nên bổ sung từng thứ một. Chẳng hạn nếu thiếu cả calcium và magnesium thì bổ sung magnesium trước rồi bổ sung calcium sau vì calcium làm giảm sự hấp thụ magnesium. Ngoài ra “vọp bẻ” còn do ứ đọng acid lactic (do vận động quá mức, cung cấp thiếu nước hay do dùng thuốc làm cho chuyển hóa bị rối loạn).
- Do sự lão hóa hệ thần kinh, hệ cơ hay hệ mạch, thường xảy ra với những người lớn tuổi. Cách khắc phục là vừa bổ sung calcium, magnesium và kalium vừa bổ sung các chất có lợi cho hệ thần kinh cơ và hệ tuần hoàn. Thường dùng nhất là vitamin B1 uống, liều cao hay vitamin B6 (phối hợp sẵn trong viên magnesium – B6).
- Do hoạt động thái quá của hệ thần kinh cơ bắp, một số hoạt động kiềm chếhệ thần kinh trung ương bị mất (do quá mệt mỏi hay lạm dụng thông tin phản hồi của cơ bắp). Chẳng hạn như tập luyện căng thẳng lâu trong một tư thế, trong một điều kiện bắt buộc khác với bình thường (như lạnh đột ngột). Điều này hay xảy ra với vận động viên và cách phòng chữa vọp bẻ ở họ cũng có khác: cần có thời gian làm duỗi cơ 5 – 10 phút trước lúc khởi động, mang trang bị đúng (như dùng loại giày thích hợp), dùng đủ nước (thiếu nước sẽ gây tích lũy acid lactic), khi bơi lội hay bị “vọp bẻ” ở ngón chân (nên khởi động cho ấm, vào nước từ từ bằng vận động chậm). Khi bị “vọp bẻ” thì ngừng ngay hoạt động, nếu được có thể kéo duỗi cơ từ 15 – 20 giây cho đến khi cơ giãn hoàn toàn. Sau khi bị vọp bẻ nên nghỉ luyện tập khoảng 1 giờ để cơ bắp và hệ thần kinh trung ương đủ hồi phục. Xoa dầu, làm nóng vùng vọp bẻ trong vài phút để làm giãn cơ.
Vì nguyên nhân rất nhiều, tốt nhất cháu nên đi khám ở bác sĩ chuyên khoa nội. Nếu chưa có điều kiện đi khám ngay, có thể mua calcium và magnesium dùng tạm. Liều như sau: calcium corbière 10 ml: lần uống 1 ống, ngày uống 2 lần, uống sau ăn sáng và sau ăn trưa, dùng trong 15 ngày (liều cho người lớn); magnesium – B6 lần uống 1 viên, ngày 3 lần, cũng dùng trong 15 ngày (thuốc này uống kèm có tác dụng làm tăng hấp thu calci). Lưu ý là những người có bệnh sỏi thận hoặc một số bệnh lý đặc biệt phải hạn chế calci thì phải thận trọng.