HỒ QUA 胡 瓜

HỒ QUA   胡 瓜

Cucumis sativus Linn.

Tên Việt Nam: Dưa chuột, Dưa leo.

Tên khác: Hoàng qua (Trung Dược Đại Từ Điển).

Tên khoa học: Cucumis sativus Linn.

Họ khoa học: Cucurbitaceae.

Mô tả: Cây thảo sống hàng năm, thân dây nhám có góc, có nhiều cành, Tua cuốn đơn, lá khía thùy nông, cuống lá dài 8-20cm, có lông ngắn cứng, phiến lá hình tim rộng, dài rộng độ 7-20cm, gồm lá hình chân vịt từ gốc tỏa ra các thùy, hai mặt đều có lông. Mép khía răng cưa nhỏ. Hoa vàng cuống ngắn, hoa đực và hoa cái cùng gốc. Quả dài có những u lồi hình gai hay nhẵn, màu vàng. Hạt đen, màu trắng. Cây ra hoa vào mùa xuân.

Địa lý: Dưa chuộc được trồng phổ biến khắp Việt Nam để lấy quả ăn sống, quả non ngâm giấm, làm đồ hộp.

Thu hái: Thu hái quả quanh năm.

Phần dùng làm thuốc: Quả, có khi dùng lá và rễ.

Tính vị: Vị ngọt, Tính lạnh.

Tác dụng: Thanh nhiệt, giải khát, lợi tiểu.

Chủ trị: Trị phù thũng, kiết lỵ do nhiệt.

Đơn thuốc kinh nghiệm:

. Trị phù thũng: Dưa leo một quả lớn bổ ra, để nguyên hạt nấu với giấm cho tới khi chín nửa chừng, ăn mỗi sớm mai lúc bụng đói, ăn luôn cả xác lẫn nước, lợi tiểu đuợc sẽ xọp (Kinh Nghiệm Dân Gian).

. Trị trẻ nhỏ bị kiết lỵ: 10 quả dưa Chuột non, nấu với Mật cho ăn dần, trong 1-2 ngày thì khỏi (Kinh Nghiệm Dân Gian).

. Mèo cào sưng tấy: dùng rễ Dưa leo giã nhỏ đắp lên (Kinh Nghiệm Dân Gian).

. Ngộ độc: lấy lá cây Dưa leo giã nát vắt lấy nước cốt uống sẽ gây nôn mửa (Kinh Nghiệm Dân Gian).

. Ăn nhiều dưa Chuột sẽ gây khó tiêu hoặc sinh ra chứng tiểu tiện luôn, dẫn tới liệt dương. Người tỳ hư thận lạnh không dùng tới nó. Để dùng ngoài giã nát Dưa leo lấy nước cốt bôi, làm đẹp da mặt (Kinh Nghiệm Dân Gian).