Đọt thơm và cột sống (kỳ 1)

 Đề tài hôm nay xin nói lan man về quả thơm và chứng đau gai cột sống.
Đau cột sống là chứng bệnh của người lớn tuổi: Thoái hóa cột sống - Gai cột sống... tuy không chết người như đột quỵ (heart attack) nhưng đúng là đau, đau buốt, không đứng ngồi gì được, nhúc nhích là đau. Tôi vừa qua cơn đau như thế, và may mắn chỉ chữa trị trong 10 hôm là khỏi.
Đang mãi mê ngồi gõ máy như mọi ngày, lúc có việc đứng dậy thì cảm thấy xương sống đau buốt không đứng nổi, đau hoa cả mắt. Trong chớp nhoáng tôi liên tưởng đến những người vì chứng này mà nằm liệt giường nhiều năm. Và, thoáng thấy con đường trước mặt mình đang từ từ khép lại.
"Nào đâu những đêm vàng bên bờ suối,
Ta say mồi đứng uống ánh trăng tan?
Đâu những ngày mưa chuyển động bốn phương ngàn,
Ta lặng ngắm giang sơn ta đổi mới?
Đâu những bình minh cây xanh nắng gội,
Tiếng chim ca giấc ngủ ta tưng bừng? "
Hổ nhớ rừng (thơ Thế Lữ)
Tôi nhờ người đưa đi chụp X ray. Kết quả 3 gai cột sống. Vậy là đã rõ. Chợt nhớ trước đây có một thân hữu ở Cali hay tin tôi ngang qua Huế, nhờ tôi đến Tuệ Tĩnh Đường, hỏi sư Tuệ Tâm về một bài thuốc trị huyết áp và cholesterol. Khó khăn lắm tôi mới gặp được sư Tuệ Tâm, vì Tuệ Tĩnh Đường là một trung tâm khám chữa bệnh từ thiện theo khoa châm cứu cổ truyền, bệnh nhân đông nghẹt, ngồi dài dài các hành lang ở tầng trệt cũng như trên lầu. Là một trung tâm Phật giáo nên mọi hoạt động khám bệnh, bốc thuốc, châm cứu cũng như các khu nội trú rất được đồng bào địa phương tin tưởng. Tôi đến ghi tên khám.
Trật tự là vấn đề phức tạp ở VN. Tôi đã nhiều lần không dấu được sự bực mình, nhưng tại Tuệ Tĩnh Đường, tổ chức rất hay: ghế đánh số thứ tự, bệnh nhân đến trước giờ mở cửa cứ ngồi vào ghế. Đúng giờ nhân viên đi phát số, ghế số nào nhận số nấy, không ai chen lấn. Phòng khám sẽ gọi từng 10 người một vào trong ngồi đợi. Thầy thuốc theo thứ tự bắt mạch kê toa, và trao cho mỗi bệnh nhân 1 bộ kim châm, 18 hay 20 kim tùy bệnh. Châm 10 ngày, nghỉ một tuần khám lại. Thuốc, bệnh nhân có thể mang về tự sắc hoặc nhờ sắc tại chỗ bằng nồi điện đóng bao, mỗi thang thuốc 2 bao uống một ngày. Tôi lên lầu trình toa thuốc cho thầy trưởng phòng, thầy Xuân, rồi ngồi đợi vào châm đợt hai.


Trên lầu có 3 phòng: Phòng nữ nhiều giường nhất, phòng nam 6 giường (châm lưng) và hai bàn dài, mỗi bàn ngồi 4 người (châm vai, đầu). Một phòng cấy chỉ 5 giường. Hành lang giữa hai dãy phòng có ghế cho bệnh nhân ngồi đợi, có quạt gắn trên tường song cũng không đủ sức đuổi cơn nóng nực nên một số người ra lan can hai đầu hồi đứng đợi.
Thời lượng một cử châm trung bình 45 phút. Đây là lần đầu tiên trong đời tôi đi châm cứu, chưa biết cảm giác sẽ ra sao, tuy nhiên nhìn những người châm trước thì thấy họ cũng bình thản, nhất là có hai em bé chừng 7 tuổi cũng châm. Một em mắt lé, một em méo miệng, cả hai đều được châm dưới cằm, chung quanh mắt, kim dày đặc trên khuôn mặt, nhưng không thấy em nào nhăn nhó vì đau, trái lại còn cười tinh nghịch.


Trên tường ngoài hành lang treo một loạt chân dung những lương y nổi tiếng Trung Hoa: Hoa Đà - Biển Thước...Việt Nam có Thái Thượng Lãn Ông - Tuệ Tĩnh.
Xuất thứ nhất đã lần lượt nhổ kim trong lúc một cô soạn kim cho bệnh nhân xuất kế. Khi trong phòng không còn ai, cô bắt đầu gọi tên, mỗi người vào nhận lại giấy của mình và ống đựng kim bằng thủy tinh nhỏ xíu. Ai châm vai, thì ngồi, châm lưng thì nằm, tự tìm chỗ mà an vị. Tôi là người áp chót được gọi tên. Những người còn lại sẽ vào các xuất sau. Thầy Xuân bắt đầu di chuyển theo kim đồng hồ, châm từ bệnh nhân ngồi ở hai bàn rồi dần qua bệnh nhân nằm. Tôi nằm sấp, áo kéo lên tận vai chờ đợi. Lúc nghe tiếng động tôi biết thầy Xuân đã đến và đã lấy ống đựng kim tôi để ở đầu giường. Trước tiên một vài chỗ trên lưng được bôi cồn, tiếp là kim châm, châm từ dưới lên, cả một vài chỗ bên hông. Kim găm vào da tê tê như kiến cắn. Sau khi châm hết kim, một số dây điện từ một hộp điện nhỏ kẹp vào đầu kim, lúc bật contact, dòng điện 3 volt làm kim rung, bệnh nhân cảm thấy da thịt giật giật rất dễ chịu.
Thời gian này, không còn hoạt động gì trong phòng, tôi để cho đầu óc mình nghỉ ngơi, không phải lo lắng bất cứ việc gì, kể cả công việc phải làm hàng ngay. Bỗng có giọng ca sĩ Khánh Ly (1) văng vẳng từ phòng châm nữ vọng sang, bài hát "Về Đây Nghe Em" của Trần Quang Lộc. Bài hát tôi mới nghe lần đầu, nhạc rất dễ thương lời quá gợi cảm, có chỗ làm cho tôi xúc động thật sự.
Về đây nghe em về đây nghe em
Về đây cùng khóc trên sông nước buồn
Chở lòng mình trở về quê hương
Chở lòng mình vào dòng suối mát
Chở thật thà vào lòng dối trá
Và nhạc hoa xin tạ chút ơn
Hoang phế khi đã gặp nhau...
Tiếng hát cứ thế nhè nhẹ ru tôi như mẹ ru lúc còn thơ ấu. Trong trường hợp này tôi thấy không có gì bắt bẻ người ca sĩ, hát đó hay hát đây. Bởi ít ra giây phút này lời nhạc và tiếng hát đã biểu hiện sự đồng cảm chan hòa số phận của quê hương và con người chung huyết thống, cho dù sống nơi đâu trên hành tinh này.
Này thịt xương ta chưa mang theo
Khi ngã xuống mê man tủi hờn
Và về đây nghe nhau thở dài trong đêm...
Một sự gợi nhớ tuyệt vời, rất người, rất nhân bản, rất đau thương và có phần lãng mạn. Nếu ai đó nhắm mắt làm ngơ thì nhất định "Không Lớn Nổi Thành Người" (thơ Đỗ Trung Quân).
Sau bài "Về Đây Nghe Em," còn một bài nữa của Đức Huy, cũng cho tôi những giây phút rất thơ mộng, quên bẳng mình là bệnh nhân đang theo khoa châm cứu trị liệu. Nhạc phẩm "Và Tôi Cũng Yêu Em." Nhạc rất tình tứ tươi mát, nhưng lời có vẻ lắp ráp, không như "Về Đây Nghe Em," mà mỗi câu mỗi chữ là xoáy sâu vào tâm can người nghe.


Suốt 45 phút tôi được nghe đi nghe lại đến mấy lần hai bài hát này. Dường như các thầy bên phòng nữ cũng mang một tâm trạng như tôi nên suốt buổi cứ cho chạy mỗi đĩa này.
Tôi mơ màng cho đến khi nghe tiếng nhổ kim động trên lưng. Mới buổi trị liệu đầu tiên mà tôi cảm thấy như có phần khá. Bước ra ngoài, một bác già cũng cùng phòng, hỏi tôi:
- Ông đau sao mà phải châm cứu?
- Tôi bị ba gai cột sống.
- Tôi bày ông, ba ngày là hết liền.

- Thiệt không bác, bằng cách nào bác chỉ cho.
- Thì chính tôi bị mấy năm trước và chữa ba ngày là khỏi. Mai ông có châm không?
- Có chứ, 10 ngày mà.
- Được rồi, mai tôi sẽ viết ra giấy cho ông, bây giờ tôi phải đi, con tôi đang chờ ở dưới.
- Nhớ bác nhe, cảm ơn bác nhiều.
Tôi tự hỏi chẳng lẽ lần này mình cũng được "quới nhơn" giúp?(2)


(1) Người ca sĩ mệnh danh "Nữ Hoàng chân đất", một thời nổi danh ở miền Nam trước 75. Và, sau 75 cũng tiếng tăm ầm ầm ở hải ngoại. Đã một lần khi nghe cô hát "...vì hai chữ tự do tôi mang đời lưu vong" (trong nhạc bản "Đêm Chôn Dầu") tôi đã không cầm được nước mắt. Tôi bị xúc động bất ngờ, không phải cho tôi, không phải vì người ca sĩ, mà, vì cả một miền Nam đang sáng lòa, bỗng ngập chìm trong bóng tối lịch sử oan nghiệt! Nhưng rồi, do thế cục xoay vần, cuộc sống đổi thay, Khánh Ly lại tạo nên cơn bão xoáy dư luận một lần nữa chung quanh chuyện KL đi VN. Không biết trong những ngày tới còn gì nữa không?
(2) Bao nhiêu năm qua, dọc đường tôi gặp rất nhiều trục trặc khó khăn (xe cộ, an ninh, lỡ đường, v.v.) tưởng kẹt bí, nhưng rồi cũng có người giúp nên qua tất cả.
Tin sách: Tạm thời trong lúc này quí độc giả muốn có sách (nguyên bộ QHQOK 13 cuốn) xin vui lòng liên lạc với tác giả qua địa chỉ email: trannhungcong46@gmail.com để biết thêm chi tiết.