Thầy thuốc mà nghiên cứu sâu được đồ hình thái cực thì biết chân lý của Thái cực ở trong nhân thể.
Hai quả thận trong nhân thể hợp lại thành một hình Thái cực, hai quả thận đều thuộc hành thủy, bên tả là âm thủy, bên hữu là dương thủy, lấy bên hữu làm mệnh môn là không đúng.
Dương hỏa là quân hỏa Tiên thiên không tự làm, ở trên mà Mệnh môn chủ tĩnh, tướng hỏa thì ở Biến ra quẻ Khảm là dương ở dưới mà chủ động. Âm hỏa là căn cứ của quân chủ, hễ có việc thì tướng hỏa làm thay, dẫn cả can hỏa và tam tiêu hỏa để vận dụng.
Hồn, phách, ý chí trong các tạng đều là thần minh, tâm chỉ thận cũng như ông chủ nhà, thủy hỏa bắt rễ lẫn nhau, tâm thuộc quẻ Ly, quẻ Ly thuộc âm, một hào âm giữa hai hào dương, trong tâm chứa chất nước đỏ đó là chân âm.
Vệ thuộc khí, khí vốn khinh thanh, vinh vệ thuộc huyết, huyết vốn trọng trọc. Dương thuộc hỏa, tính hỏa bốc lên, âm thuộc thủy, tính thủy nhuận xuống, thế sao lại nói vinh thanh, vệ trọc, thủy thăng, hỏa giáng trái lại được? Nghiên cứu kỹ đồ hình này cũng có thể xét cùng chí lý âm dương.
Đời xưa có nói: “Ất với Quý cùng một nguồn” cùng chữa cả can thận là nói thế nào? Vì hỏa có quân hỏa, tướng hỏa, quân hỏa ở trên chủ yên tĩnh, tướng hỏa ở dưới chủ hoạt động, quân hỏa chỉ có một tức là tâm chủ.
Ất với Quý cùng một nguồn, cho nên gọi là Long lôi, căn cứ của nó ở mệnh môn, cũng gọi là thiếu hỏa, thiếu nghĩa là nhỏ, là hỏa ở trong thủy, là âm hỏa, là phục hỏa, gặp thủy lại càng bốc dữ, thận thuộc quẻ Khảm, tượng là rồng, can thuộc quẻ Chấn, tượng là sấm, rồng bay sấm theo thì tác dụng ở quẻ Chấn, sấm náu ở trong hồ thì chủ ở quẻ Khảm, cho nên một điểm chân dương ở trong thận gọi là hỏa Long lôi (rồng sấm) mà náu ở thận tác dụng ở can.
Phùng tiên sinh cho tâm hỏa là quân hỏa hữu tình, mệnh môn là tướng hỏa vô hình, can, tam tiêu cũng là tướng hỏa hữu hình (Tam tiêu gọi là hỏa vì rằng nó bẩm mệnh ở tướng hỏa).
Loài người sinh ra ở hội Dần, Dần là hỏa, hỏa là thể chất dương.
Xét bài Lục vị, Bát vị, người đời đều cho là thuốc chính để chữa thận mà chỉ một mình tôi thì cho là chữa được tất cả các bệnh, vì sao? Con người lúc mới tượng hình, trước hết sinh hai quả thận, một điểm chân dương trong quả thận tức là bầu thái cực trong nhân thể, là căn bản của sinh mệnh, là gốc của 12 kinh, là nguồn của 5 tạng.
Vương Tiết Trai nói: “Trong nhân thể phần âm thường không đủ, phần dương thường có thừa, huống chi người ham dâm dục thì nhiều mà người tiết dục thì ít, tinh huyết đã thiếu, tướng hỏa ắt vượng, hỏa vượng thì âm càng hao mòn mà các bệnh ho lao thổ huyết nổi lên”.
Xét bài Lục vị, Bát vị, người đời đều cho là thuốc chính để chữa thận mà chỉ một mình tôi thì cho là chữa được tất cả các bệnh, vì sao? Con người lúc mới tượng hình, trước hết sinh hai quả thận, một điểm chân dương trong quả thận tức là bầu thái cực trong nhân thể, là căn bản của sinh mệnh, là gốc của 12 kinh, là nguồn của 5 tạng.
Chân thủy, chân âm (tức huyệt đen bên tả, là thủy vô hình)
Phụ: Tráng hỏa, thiếu hỏa, đệ hỏa, dân hỏa
Hễ chứng nội thương, chân âm chân dương hư thì áp dụng phép này có hai cách.
Bào chế, viên với mật bằng hạt ngô đồng, mỗi lần uống 60, 70 viên lúc đói bụng, nấu nước muối làm thang mà uống, uống xong một lúc thì ăn đồ ngon chận lên.
Các vị tán nhỏ, trộn với Thục địa, cho mật ong vào viên bằng hạt ngô đồng (0,3g), mỗi lần uống 70 – 80 viên, với nước muối nhạt. Nên uống khi đói lòng, uống xong ăn thức ăn ngon để trận lên, làm cho thuốc không ở mãi trong dạ dày mà đi thẳng xuống dưới hạ tiêu để tả khí xung nghịch.
Năm chứng tý, không chứng nào là không do ở gân xương mạch máu, âm hư thì dùng bài Lục vị, dương hư thì dùng bài Bát vị kèm theo các thuốc phong mà chữa.