Ảnh minh họa
Con người khi sinh ra và lớn lên đều phải tuân theo quy luật của tự nhiên: Sinh, trưởng, hoá, thâu, tàng. Muốn sống lâu, con người phải biết kiềm chế, xúc động thái quá sẽ ảnh hưởng tới ngũ tạng. Từ tinh thần đến tập luyện đều phải tuân theo quy luật của tự nhiên; sống điều độ thì sức khoẻ nâng cao, thể trạng được tăng cường, tầm vóc phát triển, không bệnh tật.
Đại danh y Tuệ Tĩnh (thế kỷ XIV) đã nêu lên phương pháp dưỡng sinh rất khoa học và có ý nghĩa:
“ Bổ tinh, dưỡng khí, tôn thần
Thanh tâm, quả dục, thủ chân, luyện hình”
Bài viết xin đề cập về: Tinh, Khí, Thần, là những bảo vật quý của con người để sinh tồn, duy trì nòi giống, nâng cao thể trạng và tầm vóc. Con người ta sinh ra là nhờ Tinh khí tiên thiên (được bẩm thụ từ bố mẹ); duy trì hoạt động sinh mạng là nhờ vào Tinh khí hậu thiên.
Tinh khí tiên thiên là cơ sở di truyền của giống nòi; Tinh khí tiên thiên là nhờ vào khí trời và đồ ăn thức uống. Bình thường, Tinh khí tiên thiên không ngừng tiêu hao và liên tục được Tinh khí hậu thiên bổ sung, tu dưỡng. Tinh khí là cơ sở của sinh mạng, tinh khí đủ thì cơ thể phát triển khoẻ mạnh, nòi giống tốt, tinh khí yếu thì thể lực, tầm vóc suy giảm và kém phát triển.
Tinh khí tăng ở thận, do tỳ chủ vận hoá thuỷ cốc, sinh khí hậu thiên, phế chủ nạp khí trời. Tinh khí của thận được đưa lên phế, phế tuyên phát túc giáng xuống tạng phủ, kinh mạch, tạo động năng cho cơ thể hoạt động.
Khí có mối quan hệ mật thiết với huyết khí hành thì huyết hành, khí đi tới đâu thì huyết đi tới đó, khí phát động cơ năng, huyết nuôi cơ thể.
Thần là thần khí, là tri giác, là hoạt động tinh thần – thần kinh. Tinh thần giữ vai trò đầu não cho mọi hoạt động của sinh mạng. Đông y cho rằng cơ sở vật chất của thần là Tinh tiên thiên, hoạt động nhờ Tinh khí tiên thiên và được nuôi dưỡng bởi Tinh khí hậu thiên.
Mối quan hệ giữa: Tinh, khí, thần rất quan trọng. Tinh sinh khí, sinh huyết, sinh thần; Tinh sinh tuỷ, tuỷ trong xương, nuôi xương và làm phát dục, phát triển xương.
Não là bể của tuỷ, thận tàng tinh nhiều hay ít sẽ ảnh hưởng tới chức năng của não. Thận suy dẫn đến tinh ít, tuỷ ít, xương khô, não cạn phát dục không hoàn toàn, người khô héo dần
“Tinh tuyệt là khí hết, thần mất
Khí tuyệt là tinh chết, thần tan
Thần tuyệt là khí hao, tinh tiêu”
Thông qua học thuyết, lý luận, Đông y đã chứng minh: Mọi sự vật sinh ra, tồn tại, vận động lớn lên, phát triển đều nhờ vào tinh là cơ bản. Muốn phát triển giống nòi, nâng cao tầm vóc, thể trạng sức khoẻ con người phải quan tâm đến quá trình thụ thai (Tinh khí tiên thiên từ bố mẹ), điều kiện dinh dưỡng (Tinh khí hậu thiên từ ăn uống, hô hấp, rèn luyện từ môi trường…), trong những điều kiện phù hợp, không thái quá. Ngoài ra có thể nâng cao thể trạng, tầm vóc nhờ sự điều tiết cân bằng âm dương, ngũ hành, tạng phủ qua các phương pháp dưỡng dinh, thể dục, tập Yoga, thuốc Đông dược….
Xin giới thiệu với bạn đọc cả nước bài thuốc thảo mộc, có tác dụng cao trong quá trình dinh dưỡng nuôi cơ thể: Bài thuốc Hoàn sinh lực do cụ Cử Thâm – Nguyên Viện trưởng Viện nghiên cứu Đông y Việt Nam.
Lộc nhung 16g, Hoàng kỳ 32g, Đương quy 24g, Ba Kích 12g, Quế nhục 0.8g,Sơn thù 6g, Toả dương 12g, Thỏ ti tử 6g, Nhân sâm 32g, Thục địa 32g, Đỗ trọng 24g, Bạch truật 12g, Đại táo 24g, Trần bì 6g, Kỷ tử 4g, Ngũ vị tử 4g, Tá dược vừa đủ.
Tác dụng: Bổ khí huyết, tráng dương, sinh tinh dưỡng tuỷ não, mạnh cơ gân, cốt, phát triển thể lực, tăng tuổi thọ
Chủ trị: Sinh lý yếu, liệt dương, khí huyết hư suy, đau nhức xương, cốt, gầy gò, ốm yếu, khả năng vận động kém đi lại khó khăn.