Họng mũi: hình hộp 6 mặt, mặt dưới thông với họng miệng nên còn gọi là vòm mũi – họng. Mặt trước của lỗ mũi sau, mặt trên là nóc vòm có tổ chức sùi vòm, gọi là V.A.
Chứng: Lúc đầu hơi nóng, rét, cơ thể đau nhức, tinh thần mệt mỏi, trong họng sưng đau (cũng có khi không đau),
Chứng: Họng khô giống như lông cỏ đâm vào họng. Trong họng như có vật gì vướng, họng đỏ, đau, tiếng nói nhỏ, bên trong họng mầu vàng trắng, có nhiều chỗ lở loét, có mủ,
Chứng: Hai bên họng mọc mụn to như nấm (khuẩn), hoặc như bèo cái, cao mà dầy, mầu đỏ tím, chạm đến dễ bị chảy máu, nuốt khó, nấm ngày càng lớn, hơi thở hôi, khan tiếng, tiếng nặng.
Nguyên nhân: Do uất ức, tức giận làm Can bị tổn thương, Can khí uất kết, khí trệ, huyết ngưng, đờm trọc ngưng tụ lại ở họng gây nên bệnh.
Dùng bài Thanh Vị Tán Gia Giảm ( Ngoại Khoa Chính Tông, Q. 4): Đơn bì, Đương quy, Hoàng liên, Sinh địa, Thạch cao, Thăng ma. Thêm Đăng tâm. Sắc uống.
Nguyên nhân:Do ăn uống không để ý, hoặc ăn quá vội đã nuốt luôn cả xương vào, xương đâm vào thịt ở họng gây nên.
Chứng: Họng không sưng nhưng khi nuốt vào có cảm giác như có vật gì vương vướng, giống hình hạt mơ (ô mai – mai hạch) , khạc không ra, nuốt không xuống.
Mất tiếng cũng gọi là ‘Hầu Âm’ ( Thất Âm). Tuỳ mức độ có thể là khàn giọng hoặc mất tiếng hẳn (nói không ra tiếng).
Chứng: Không sưng, không đỏ, cũng không có những vết lở loét, chỉ đau khan, chỉ ăn được cháo, không ăn được cơm.
Chứng: Sốt (38 - 38,50C), chảy nước mũi rồi cảm thấy trong họng nóng, như có dị vật vướng trong cổ, ho khan, có cảm giác ngứa, rát,