Mắt đỏ là chỉ phần lòng trắng mắt của một hoặc cả hai bên đỏ, thường kèm theo cảm giác nặng mí mắt, ngứa mắt, mắt có nhiều dử (ghèn), người bệnh sợ ánh sáng, xem mạch thấy phù sác (mạch nổi và nhanh trên 70 lần/phút). Bác sĩ thường chuẩn đoán là viêm màng tiếp hợp cấp (Conjoutivit aigue). Nguyên nhân do siêu vi trùng, lây lan do tiếp xúc, dùng chung khăn mặt hoặc chậu rửa mặt, ...
Mắt đỏ.
Theo đông y, nguyên nhân do phong nhiệt. Phong tác động vào mắt gây chảy nước mắt, ngứa mắt. Còn nhiệt tác động nên mắt đỏ và sợ ánh sáng. Mắt là cửa ngõ của can và có thể nói là can nhiệt.
Khi mới bị có thể dùng bài thuốc sau sắc uống :
Lá dâu : 12g | Cúc hoa : 8g |
Bạc hà : 8g | Phòng phong : 12g |
Thuyền thoái : 10g | Xích thược : 12g |
Hoàng cầm : 12g | Cam thảo : 6g |
Nếu mắt đỏ đau, ngứa là nhiệt độc nặng, có thể dùng bài thuốc sau sắc uống :
Kim ngân : 16g | Liên kiều : 10g |
Bạc hà : 8g | Xích thược : 16g |
Chi tử : 10g | Hoàng cầm : 12g |
Trúc diệp : 12g | Bồ công anh : 30g |
Kết hợp thuốc xông rửa mắt :
Đương qui : 8g | Mang tiêu : 10g |
Minh phàn : 6g | Cúc hoa : 8g |
Đại hoàng : 16g |
|
Đun nước xông vào mắt. Nước nguội có thể đun lại, xông xong dùng để rửa mặt. Nếu người bệnh thêm chứng đái vàng ít, mi mắt ngứa nhiều, có thể dùng bài thuốc sau sắc uống :
Trần bì : 12g | Lạc hạc thảo : 12g |
Phòng kỳ : 12g | Nhân trần : 12g |
Phòng phong : 12g | Ý dĩ : 30g |
Địa phu tử : 30g | Bạch chỉ : 12g |
Liên kiều : 12g | Kim ngân : 16g |
Chi tử : 8g | Ngư tinh thảo : 12g |
Khổ sâm : 12g |
|
Nếu người bệnh cảm giác ù tai, miệng đắng, táo bón, đau đầu chóng mặt đông y cho là do can hỏa bốc lên có thể dùng bài thuốc sau sắc uống :
Tang diệp : 12g | Cúc hoa : 8g |
Kim ngân : 16g | Sài hồ : 12g |
Bạch dược : 12g | Thảo quyết minh : 20g |
Phòng phong : 12g | Sinh địa hoàng : 12g |
Địa cốt bì : 10g | Sơn tra : 12g |
Câu đẳng : 10g | Hậu phác : 12g |
Đau mắt đỏ kéo dài, cảm giác hồi hộp, môi mặt nhợt, lưỡi nhợt (thiếu máu), mạch tế sác thì dùng bài thuốc sau sắc uống :
Sinh địa : 12g | Mộc tặc : 10g |
Đương qui : 12g | Mật mông hoa : 10g |
Xích thược : 12g | Thanh tương tử : 10g |
Xuyên khung : 10g | Bạch tật lê : 10g |
Nếu mắt đỏ lâu không khỏi, thêm ngực bụng đầy tức, rạo rực buồn nôn, đầu căng choáng váng. Đó là có ứ đàm, can uất có thể dùng bài thuốc sau sắc uống :
Hải tảo : 8g | Hạ khô thảo : 12g |
Côn bố : 8g | Hải kim sa : 10g |
Hoạt thạch : 12g | Huyết dư thán : 10g |
Ngẫu tiết : 10g | Quế chi : 10g |
Kê nội kim : 12g | Thiên ma : 12g |
Bệnh mắt đỏ hay gặp vào mùa đông xuân hay mùa hè. Bệnh dễ lây lan theo đường tiếp xúc. Cần tránh gió bụi và tránh nóng, hơi cay xộc lên mắt. Bệnh có thể chữa bằng tân dược hoặc đông dược, cũng có thể phối hợp đông dược với tân dược để giảm liều thuốc của cả hai thứ, càng hạn chế tác dụng ngoại ý.
Tác giả bài viết: GS.TS. Dương Trọng Hiếu
Những tin mới hơn