Phát hiện mới về Trần bì

Trần bì.

Tên tiếng Anh của cây Quýt là Tangerine và tên khoa học là Citrus nobilis (tên đồng nghĩa: Citrus reticulata), do đó 2 hoạt chất trích được trong vỏ Quýt được đặt tên là tangeretin và nobiletin. Cả hai đều có cấu trúc flavonoid: tangeretin gắn thêm 5 gốc methoxy và nobiletin gắn 6 gốc methoxy. Những gốc methoxy này làm cho 2 flavonoid này kỵ nước, phải trích bằng cồn ethanol 70% mới lấy được.

Nobiletin là một hóa hợp chất thiên nhiên, với nhiều tiềm năng mang lại lợi ích cho sức khỏe. Nhiều công trình nghiên cứu cho thấy nobiletin có tính kháng viêm, chống ung thư. Nobiletin cũng giúp hạ mức cholesterol và vài nghiên cứu cho thấy chất này có thể giúp tăng trí nhớ và điều trị bệnh mụn trứng cá.

Tính kháng viêm

Nhiều nghiên cứu in vitro và in vivo chứng minh tính kháng viêm của nobiletin và chất chuyển hóa. Nobiletin tác động trực tiếp như là chất chống oxy hóa nhưng cũng can thiệp vào tiến trình sinh học của viêm. Nobiletin ức chế biểu hiện gen tham dự vào chứng viêm bằng cách không cho gắn NF-KappaB với DNA. Một nghiên cứu cho thấy nobiletin làm giảm viêm khí quản ở chuột bị suyễn. Điều trị tế bào da với nobiletin cũng giảm viêm do bức xạ tử ngoại.

Tính chống ung thư

Nhiều nghiên cứu khoa học cũng hỗ trợ tính chống ung thư, chống đột biến của nobiletin. Chất này có tác động chống tăng sinh tế bào (anti-proliferation) trong ung thư mà không độc hại cho tế bào lành mạnh. Đã có những kết quả thuận lợi ở những dòng tế bào ung thư của gan, dạ dày, tuyến và ruột kết.

Điều trị mụn trứng cá

Nobiletin ức chế sản xuất mồ hôi nhờn (sebum), ức chế tăng sinh tế bào sinh bã nhờn nên giảm điều kiện cho mụn phát triển.

Nitric oxid (NO) liên quan với khả năng cương dương và nhiều loại sinh lý bệnh như viêm, sinh ung thư và xơ vữa động mạch. Tạo ra những chất ngăn ngừa sản xuất thái quá nitric oxid là mục tiêu nghiên cứu để điều trị các bệnh này. Đã có những nghiên cứu xem vỏ Quýt (chứa lượng cao polymethoxy flavon như nobiletin) có ảnh hưởng lên sản xuất nitric oxid không.

Trong báo Diabetes số tháng 5/2011, một bác sĩ tại đại học y khoa ở Canada, nghiên cứu tác dụng của nobiletin trong vỏ Quýt lên apolipoprotein B100, thành phần chính của LDL-cholesterol có thể đưa đến xơ vữa động mạch. Apolipoprotein B100 thường tìm thấy nồng độ cao ở bệnh nhân tiểu đường, mà các nhà khoa học tin rằng có thể giúp giải thích sự cố nguy cơ tim mạch cao hơn ở bệnh nhân tiểu đường.

Trong nghiên cứu này, các nhà khoa học cho chuột ăn thực đơn Tây phương nhiều mỡ và đường. Nhóm so sánh được cho ăn giống vậy nhưng thêm nobiletin. Họ thấy chuột chỉ ăn theo thực đơn Tây phương trở nên béo mập, gan nhiễm mỡ và phát sinh mức insulin và cholesterol cao. Nhóm chuột dùng thêm nobiletin không trở nên béo mập và không bị cao cholesterol hay cao insulin. Các nhà nghiên cứu cũng ghi nhận, khác với insulin, nobiletin không có vẻ kích thích sinh chất béo. Tăng độ nhạy insulin và dung nạp glucose của nhóm nobiletin có thể diễn dịch lợi ích tương tự cho con người, nhưng tác giả nghiên cứu cho rằng cần thêm những nghiên cứu khác trên con người.

DS. LÊ VĂN NHÂN - DS. PHAN ĐỨC BÌNH