BẠCH CHỈ NAM 白 芷 南

BẠCH CHỈ NAM   白 芷 南

Millettia pulchra kurz.

Tên Việt Nam: Cây Mát Rừng.

Tên khác: Hương Thảo, Cau Chi.

Tên khoa học: Millettia pulchra kurz.

Họ khoa học: Papilionceae.

Mô Tả : Cây cao 5-7m, lá kép lông chim mọc so le. Hoa màu tím hồng, mọc thành chùm ở kẽ lá gần ngọn. Quả loại đậu nhẵn, cứng. Hạt màu vàng nhạt. Ra hoa vào tháng 5-6, quả tháng 9-10.

Phân biệt: Xem: Bạch chỉ.

Địa lý: mọc hoang ở miền rừng núi Việt Nam.

Phần dùng làm thuốc: Rễ củ.

Thu hái, sơ chế: Lấy rễ ở những cây cao 1-2m, củ dài như củ sắn, mặt ngoài hơi vàng có nhiều tinh bột, củ lâu năm có nhiều sợi sơ, xắt lát  phơi khô.

Mô Tả  dược liệu: Rễ dài 10-15cm, rộng 2-5cm để nguyên hay bổ dọc làm nhiều mảnh mặt ngoài màu vàng nâu nhạt, đã cạo vỏ, sờ nhám tay mặt trong màu trắng có nhiều sơ. Mặt cắt ngang có mô mềm, vỏ màu vàng nhạt mỏng, cứng lổn nhổn như có nhiều nhiều bột. Chất cứng chắc khó bẻ. Vị nếm lâu có cảm giác hơi cay vàhơi tê.

Bào chế: Tẩm nước sôi sao kỹ để dùng.

Tính vị: Vị đắng the, tính mát, không độc (Trung Dược Học).

Tác dụng : Bổ Tỳ, thẩm thấp, giải nhiệt, giảm đau, tiêu độc (Trung Dược Học).

Chủ trị: Cảm sốt, nóng sốt, bí mồ hôi, nghẹt mũi, nhức đầu, sợ gió nhức mắt, nhức mỏi tay chân, phong thấp, trẻ con cảm, viêm da dị ứng sởi, đậu mùa (bôi ngoài) (Trung Dược Học).

Liều dùng: Dùng từ 3-9g, Bạch chỉ nam công hiệu gần như Bắc nhưng tính mát hơn.

Kiêng Kỵ: Tính nó ghét Liễm hoa (Bản Thảo Kinh Sơ).