Sừng linh dương làm thuốc

Sừng linh dương chứa calcium phosphate, keratin, chất hữu cơ. Theo Đông y, sừng linh dương vị mặn, tính hàn; vào kinh tâm và can. Tác dụng bình can tức phong, thanh nhiệt, giải hỏa độc. Trị sốt cao, kinh giật, sản giật, kinh quyết, đau đầu, chóng mặt, mắt sưng đỏ đau, ôn độc phát ban, ung nhọt.

Sừng linh dương và sừng tê giác là những thuốc chủ yếu trị bệnh sốt nóng; nhưng tê giác hơn về mặt thanh tâm nhiệt để cầm máu, sừng linh dương tốt về mặt thanh can nhiệt để tức phong. Liều dùng: 1,2 - 6g (mài với nước uống).

Linh dương giác (sừng linh dương) tác dụng bình can tức phong, thanh nhiệt, giải hỏa độc. Trị sốt cao, kinh giật, sản giật, kinh quyết, đau đầu, chóng mặt,...

Nếu không có sừng linh dương thì dùng sừng dê rừng (sơn dương) hay sừng linh dương đầu bò, với liều tăng gấp đôi. Sau đây là một số bài thuốc có sừng linh dương:

Tức phong, cắt cơn kinh giật: trị chứng can phong nội động do nhiệt nhiều, toàn thân kinh giật, co quắp, lưỡi nóng nổi gai, mạch huyền sác.

Bài thuốc: sừng linh dương 4g, cam thảo 4g, cúc hoa 12g, lá dâu 12g câu đằng 12g, phục thần 12g, trúc nhự 12g, sinh địa tươi 24g, bạch thược 16g, xuyên bội mẫu 8g. Sắc uống.

Mát gan sáng mắt:

Bài 1 - Thuốc bột sừng linh dương: sừng linh dương 4g, cam thảo 4g, thăng ma 8g, hoàng cầm 12g, long đởm thảo 12g, hạt muồng 12g, chi tử 12g, xa tiền tử 12g. Nghiền bột hoặc sắc uống. Trị chứng váng đầu đau đầu, mắt đỏ nhìn không rõ do can hỏa thịnh.

Bài 2: cát cánh 4g, hắc chi tử 4g, huyền sâm 4g, hoàng cầm 4g, linh dương giác 6g, sài hồ 4g, sung úy tử 8g, tri mẫu 4g. Sắc uống. Trị mắt đau, sưng đỏ.

Mát tim, an thần: Trị sốt cao, mê sảng, phát cuồng, kinh giật bất tỉnh.

Bài thuốc: Thuốc bột tử tuyết (tử tuyết tán): sừng linh dương 15g, sừng tê giác 15g, phác tiêu 500g, chu sa 9g, từ thạch 150g, hàn thủy thạch 150g, hoạt thạch 150g, thạch cao 150g, thăng ma 50g, đinh hương 3g, trầm hương 15g, xạ hương 0,15g, mộc hương 150g, chích cam thảo 24g. Nghiền bột. Ngày uống 1 - 2 lần, mỗi lần 2 - 4g, chiêu bằng nước đun sôi còn ấm. Trẻ em giảm bớt liều lượng.

Giải độc, thúc sởi: Trị chứng do nhiệt độc mà phát ban, sưng đau lở ngứa, hoặc nọc sởi bị bên trong không mọc ra được.

Bài thuốc: sừng linh dương mài với nước, uống. Trị sởi bị hãm bên trong không mọc thoát ra được, sốt cao mê man, suyễn khò khè.

Kiêng kỵ: Người không thuộc chứng can nhiệt và không mắc ôn dịch nhiệt độc không dùng.