» Tin Tức » Cây thuốc - Vị thuốc

CỦ TƯƠNG 蒟醬

Thứ tư - 02/03/2011 18:54

Cây leo nhờ rễ phụ mọc từ các mấu, cành không lông. Lá mọc cách, hình tim, có 7-9 gân lồi ở mặt dưới, không có lông cả hai mặt.

CỦ TƯƠNG 蒟醬

Piper betle Linn.

Tên Việt Nam: Trầu, Trầu không, Trầu lương.

Tên khác: Thổ tất bạt, Phù lưu đằng, Phù lưu (Thực Liệu Bản Thảo), ngọn non gọi là Ác thổ lâu đằng, Lâu diệp, Thổ lâu đằng (Bản Thảo Cương Mục), Củ tương tử, Củ tương diệp, Củ tương căn, Củ tử (Quang Chí), Phù lưu đằng (Thực Vật Học Đại Từ Điển).

Tên khoa học: Piper betle Linn. (P Siriboa L).

Họ khoa học: Piperraceae.

Mô tả: Cây leo nhờ rễ phụ mọc từ các mấu, cành không lông. Lá mọc cách, hình tim, có 7-9 gân lồi ở mặt dưới, không có lông cả hai mặt. Hoa mọc thành bông có cuống dài bằng cuống lá. Bông đực dài bằng phiến lá, trục bông phủ lông, lá bắc không cuống, không có lông, hình tròn hay hình trứng ngược. Nhị 2 bao phấn, hình bầu dục, mở bằng 4 mảnh vỏ, chỉ nhị ngắn. Bông cái ngắn hơn, trục phủ lông, lá bắc giống ở bông đực, bầu nằm sâu trong trục, cùng lớn lên với trục phủ lông ở đỉnh.

Địa lý: Được trồng khắp nơi để ăn cau và làm thuốc.

Thu hái: Chọn vào mùa xuân hạ, thu hái quanh năm.

Phần dùng làm thuốc: Dùng lá, ngoài ra còn dùng tươi thân, rễ.

Bào chế: Sau khi hái đâm nát mỗi lần 15g dùng gừng sống đâm lấy nước 5 lượng chưng 1 ngày rồi phơi nắng nhẹ (Lôi Công Bào Chế Dược Tính Luận)..

Tính vị: Vị cay, tính ấm, không độc.

Tác dụng: Hạ khí ôn trung, phá đờm , trừ phong thấp, tiêu viêm sát trùng.

Chủ trị:

+ Sát trùng chữa lở loét, vết thương dùng lá giã nước trộn xức vào, ho, khó thở ép lấy nước uống, chàm mặt, viêm chân răng có mủ, lá nấu cao bôi vào.

Liều dùng: Dùng từ 6-12g, dùng bên ngoài tùy ý.

Đơn thuốc kinh nghiệm:

. Dùng lá Trầu không đánh gió ở xương sống từ trên xuống dưới để chữa cảm mạo.

. Trị phong thấp, nhức mỏi dùng gốc rễ phối hợp với các vị khác (Kinh Nghiệm Dân Gian).

. Trị đau bụng, đầy hơi, lạnh bụng, nấc cụt, hơ héo lá trầu không đắp lên rốn rịt bụng lại (Kinh Nghiệm Dân Gian).

. Rửa vết thương, nấu nước lá Trầu với Phèn chua để rửa (Kinh Nghiệm Dân Gian).

. Ngày dùng 2-3 lá tươi, cắt nhỏ cho vào ly nhỏ, ngâm nước sôi trong 15-20 phút, dùng nước này rửa vết loét và chàm trẻ con ngày 2,3 lần. Nếu nước vàng ở chỗ lở loét vẫn chảy rỉ rả, dùng giấy bản đốt lấy tro rắc vào (Kinh Nghiệm Dân Gian).